IRC, aslen 1988 yilinda Jarkko Oikarinen tarafindan yaratilmistir.IRCnet ilk IRC agiydi ve insanin ayni anda dunyanin baska bir yerindeki insanlarla sohbet etmelerini sagladigi icin devrim niteligi tasimistir.Sonunda, bazi dahili sorunlar nedeniyle birkac server IRCnet'ten ayrilip EFnet(Eris Free Network) adinda su andaki en eski ve var olan en buyuk IRC agini olusturmustur.

EFnet'teki kullanici fazlaligindan dolayi(Ayni anda online olan kullanici sayisi 7000) cok sayida netsplit meydana gelmis ve bu da sinir bozucu bir hal almistir.

DALnet, 1994 yilinin Temmuz ayinda(Tam gunu dalvenjah'in dogum gunuyle uyusmaktadir) laglardan, netsplitlerden ve EFnet uzerindeki calismalardan farkli bir sekilde, alternatif bir IRC agi olarak kurulmustur.Zamanla, bugunku seklini almis ve duzenli kullanicilariyla yavas yasvas buyuyerek, en populer IRC aglarindan biri olmustur.

DALnet, arkadaslik ortamiyla, servisleriyle(Baska hicbir agda olmayan; DALnet tarafindan bulunmus) buna ek olarakta, icinde lag ve netsplitler olmamasiyla da gurur duymaktadir.

Bircok neden DALnet'in gelismesine katkida bulunmustur ama bunlardan en onemlisi yeni Windows IRC Clienti olan:mIRC'tir.Daha once, Windows icin pek fazla IRC clienti oldugu soylenemez.Windows 95'ten once, hemen hemen herkes UNIX clientlarini kullanmaktaydi.

mIRC, DALnet'in gelisimine cok katki saglamistir.Cunku DALnet, mIRC server listesinde sahip oldugu serverlerla en kucuk aglardan biriydi.Bu liste alfabetik olarak duzenlenmisti ve DALnet, EFnet ve Undernet ve diger buyuk aglarin onunde gelmekteydi.Boylelikle, IRC'a yeni olan birisinin programi yuklemesiyle, dogal olarak bastaki server veya aga baglanmistir.Bu da 'mIRC yeni kullanicilarinin' DALnet'e suruklenmesine neden olmustur.
DALnet, bu artan popularitesinden dogal olarak, mutluluk duymaktaydi. Yeni gelen kullanicilara mumkun oldugu kadar dostca yaklasilmis ve yardimci olunmustur.Bircok kisi DALnet'e gelmeye devam etmis ve 1995 yili sonlarina dogru, ayni anda online kullanici sayisi rekor rakamina ulasarak 1000'i bulmustur.

Bu buyuk bir sevinc yaratmistir, hayatin icinde oldugu gibi, DALnet'in de zayif noktalari olmustur.Hizla artan kullanici sayisiyla, 1996 yili balarinda ag, bir takim sorunlarla karsilasmaya baslar.Daha onceden pek isitilmeyen lag ve netsplitler meydana geliyordu.DALnet artik herkesin birbirini tanidigi bir 'aile agi' olmaktan cikmisti.Buna ek olarak, autokill fonksiyonu bazi koordine bozukluklari yaratmisti.Tum bunlar Kline takiminin kurulmasinin yolunu acmistir.


Bundan boyle, yasal olmayan aktivitelerle ilisigi olan kanal tespit edildiginde hemen kapatilmaya baslamistir.Gunumuzde, artan kullanici sayisi nedeniyle, bu ancak konu uzerinde dikkatli arastirmalardan sonra gerekli mudahale yapilmaktadir.O gunlerde, herkes birbirini tanidigindan, sorun yaratanlar kolayca belirlenebiliyordu.Gunumuzde diger kullanicilari rahatsiz eden bircok kotu kullanici vardir.Boylece gercek suclulari cezalandirmak icin ilk olarak onlari tespit etmek zorunlu bir hal almistir.

Sadece 7 serverin oldugu gunlerde, tum temel kararlar server yoneticileri tarafindan oya sunulup, karara baglanmaktaydi.Agin gelisimiyle, bu islem karisik bir hal almis ve bu yuzden Icra Konseyi kurulmustur.Ceo'lugunu dalvenjah'in yaptigi JoelKatz, Kestral, MirclMax, Sentinele, Webmaster, Aetobatus ve WillRiker'in bulundugu Icra Konseyi kurulmustur.Takimlar, agin ve kullanicilarin gereksinimlerini yerine getirmislerdir.

Gun gectikce, DALnet buyumus ve IRC serverlerini korumak icin teknolojiler gelistirmistir.

1995 yilindaki servislerin icerigi, kullanicilarin kanallarinin calinma korkusundan uzak, huzurlu bir sekilde online olabilmeleri fikri uzerine kurulmus ve bu da buyumeyi desteklemistir.Daha oncede bahsettigmiz gibi, DALnet bugunku bildigimiz servislere sahip ilk IRC serveridir.

DALnet agi, serverlere bolunmektedir.Serverler birbirlerine buyuk bilgi yiginlarini tutan bir cesit server olan hublarla baglanmistir.

DALnet tarihinde, bir kac utanc verici olayda meydana gelmistir.1998 yilinda, 2 ayri durumda, biri dalvenjah digeri de mittens tarafindan *!*@*.* yanlislikla otomatik kill olarak eklenmis.En dikkatli insanlar bile hata yapabilirler, fakat daha da onemlisi hata farkedilmis ve gerekli tedbirler alinmistir.Bu olaylardan sonra *!*@*!* otomatik akill eklemek imkansiz hale gelmistir.

Bircok insan DALnet'i ziyaret etmistir, bunlarin arasinda unluler bile vardir. Ilk unlu, jazz efsanesi BB King olmus ve 16 Ocak 1997 gunu 19:30 EST'de #jazzirc kanalinda sorulari yanitlamistir.

Tito Puente de 13 Subat Sali Saat 19:30 EST'de, yine #jazzirc kanalinda bir konferansta bulunmustur. Unlu Scream serilerinin direktoru Wes Craven de 20 Nisan 2000 gunu ziyarette bulunmustur. Daha baska ziyaretciler de olmustur.

Agin giderek buyumesiyle, yeni bir IRCD (IRC server program) yaratilmasi karari alinmis ve DALnet 1999 Haziranin'da Dreamforge'tan Bahamut'a (baslarda dfhybrid olarak bilinen) gecis yapmistir.

Dreamforge, artan kullanici sayisiyla bas etmekte gittikce zorluk cekmekteydi, bircok sinirlamalari vardi. Boylelikle bu kodlama EFnet'te kullanilmaya baslamis ve bir cok modifikasyonla DALnet uzerinde basarili bir sekilde calistirilmistir.Bu Bahamut'un dogusuydu. White_Dragon, lucas, Raistlin_Majere, Rakarra ve daha bircok onemli insan bu proje ustunde yogun bir sekilde calismistir. Bu yeni ircd sayesinde, serverler onbinlerce kisinin girebilecegi bir hal almistir.22 Mart 2000'de, dalvenjah CEO'yu (Genel Müdürü Memur) pozisyonunu taz'a çevirdi, çünkü yapılan gerçek hayat düşünceleri DALnet'e ihtiyaç duyduğu kadar katılmam mümkün değildir. Dalvenjah harika bir iş çıkardı ve taz geleneğini sürdürdü. taz Ocak 2003'te MirclMax'a yeni bir rozet takdim ederek bıraktı. Ağ Operasyonları Direktörü, CEO'yu ve COO rozetlerini kaldırdı. 8 Haziran'da MirclMax, DNO pozisyonunu Ahnberg'e devretti. Halen mevcut DNO.

Ve iste 10 yil sonra, ayni anda online 140,000 kullanici rekoruyla, saglamis oldugu en iyi servisleriyle ve herkes icin yaratmis oldugu hos sohbet ortamiyla iste buradayiz!.


Her Şey Nasıl Başladı.?


Zamaninda, EFnet #StarTrek kanalinda, bir grup arkadas dohbet edermis. Bu grup netsplitlerden, agda olusan laglardan ve cogu zaman online olan arkadaslarina ulasamamaktan sIkIlmislardi.Tek istekleri, rahatsiz olmayacaklari bir ortamda sohbet etmekti.

O sirada, dalvenjah'in Star Trek RPGs (Role Playing Games) ve SIMs icin yurutmus oldugu mindijari serveri vardi. Morpher'inde oncelikli olarak test botlarini kullandigi uncc serveri vardi. Dalvenjah #StarTrek mudavimlerinin bulusabilmeleri icin bu iki serverin birlesmesini onerdi. Daha sonra, Watchman ve MirclMax bu mini-aga xgw.dal.net ve davis.dal.net ile link atmislardir.

Bircok insan, agin adinin neden Treknet gibi bisey degil de, DALnet oldugunu merak eder.Aciklamasi oldukca basit.Dalvenjah ortaya bir fikir attigindan bu yana, arkadaslari ondan bahsederken, her zaman ''DAL'in neti' olarak bahsedip, ''Hadi Dal'in netinde bulusalim'' derlermis.Ismin dogru bicimde yazilisinin DALnet oldugu unutulmamalidir: DAL buyuk harflerle ve net kucuk harflerle.Lutfen yazarken bu sekilde yazmaya ozen gosteriniz.


1994 yili ortalarinda (DALnet 1994 Haziraninda dogmustur), bir kac duzine kullanici bulunmaktaydi; fakat zaman gectikce EFnet'in karisikligindan kacip gelenlerle beraber, yil sonuna kadar online kullanici sayisi 80-100 civarinda artis gostermistir ve soyle bir ihtiyac dogmustu: 'Simdi guzel, eglenceli, huzurlu bir sohbet yerimiz var'... 'Hey daha onceden dusundugumuz servisleri neden kurmuyoruz?','Evet,bottan daha iyi seyler yapabiliriz(O zamanlar nickleri ve kanallari kontrol icin botlardan yararlaniliyordu).

Mopher, NickServ ve ChanServ servislerini kodlamaya karar verir, 2 servis MirclMax'in calistirmakta oldugu botun icerigine dayandirilmisti.#StarTrek kanalinda, MirclMax'in ircII botu, RunABot, kanali kontrol edebilen, modelock kapsitesi olan ve operatorler icin giris seviyelerini kontrol edebilen bir bottu.Founder(kurucu)'un seviyesi de eklenmisti boylelikle birinin kanal uzerinde mutlak gucu olabiliyordu.Ayrica Morpher, kanalin duzenli bir sekilde gitmesi icin birkac yeni komutta gelistirmisti.

ChanServ, DALnet servislerinin ilklerinden biriydi ve 19 Ocak 1995'te dogmustu.Ilk kayitli kanal #DS9(Deep Space 9) idi. MirclMax eskiden EFnet'in #StarTrek ve #DS9 kanallarinda takilmaktaydi.DALnet'e geldiginde de dogal olarak bu kanallari kayit etmeyi dusundu.MirclMax ilk uc kanali kayit etti: #DS9, daha sonralari resmi sohbet ve yardim kanali olan #dragonrealm ve #StarTrek. 4. kayit edilen dalvenjah'in #AFD (alt.fan.dragons)kanali idi; #PBride (Princess Bride) sonra geldi ve digerleri...

NickServ birkaç ay sonra 1 Mart 1995'te doğdu. İlk Kayıtlı nick Morph idi ama yıllar içinde Morph'ten değiştirdi Morpher'a gidiyoruz, bu nedenle tarih artık doğru değil. En yaşlı Kayıtlı nickler bugün JoeBlow, WatchMan, MirclMax ve dalvenjah, bu sırayla.

O gunlerin DALnet mudavimlerinden birkaci da sunlardilar: Geordie, WillRiker, Jadzia, Data, Worf; Nicklerden de anlasildigi gibi o zamanlar bircok Star Trek hayrani varmis.

O tarihlerde, #dragonrealm'in kurucusu olan MirclMax'in ilginc bir gelenegi varmis.Nette ne kadar online kullanici sayisi varsa, o da kanalin limitini o sayiya getirirmis. Bu sayinin 250'ye ulastigi soylenir.

Servisler orjinal olarak uncc.dal.net serverine bagliydi, o siralar Morpher baska bir proje uzerinde calismaktaydi ve bu proje bittiginde, bir kac kisinin kodunu ayarladigi mindijari.dal.net'e gecildi.

Daha sonra HelpServ geldi. IrcII icin yardim dosyalarini icermekteydi.IrcII icin, yardim dosyalarini programla beraber alma zorunlulugunuz yoktu.O yuzden, amac agin kendi yardim dosyalarina sahip bir botu agla beraber calistirmakti.

Herseyi ayarladik! "Oh, oh! arkadasim online oldugunda birsey anlatmaliyim, fakat o zaman da ben burada olmayabilirm." Ok, baska bir kullaniciya mesaj birakabilecegimiz bir servis neden yaratmiyoruz?. "Harika! Adini ne koyalim" ve herkes birseyler dusunmeye basladi... NoteServ, MsgServ, sonunda Lefler'in annesi MemoServ adinda bir gorus sunar ve herkes begenir, boylelikle ismi MemoServ kalir.

MemoServ'i kodlamak için Lefler atandı. Aetobatus Bundan sonra hizmet kodunu korudu ve daha sonra JoelKatz katıldı Iyi ve birkaç iyileştirme yaptık, bir sürü hatadan kurtuldu ve yaptık Servisler, kullanıcı sayısı arttıkça başkalarıyla başa çıkana kadar taz. Hizmetler MSofty, Kobi_S tarafından geliştirilmekte ve sürdürülmekte olup, Beceri ve xPsycho.

Bundan boyle, Servisler DALnet'in degismez bir parcasi olmustur. Duruma gore modife edilmis, agin buyumesine denk olarak guncellemeler yapilmis ve zamanla yeni servisler de eklenmistir.

Bundan boyle, Servisler DALnet'in degismez bir parcasi olmustur. Duruma gore modife edilmis, agin buyumesine denk olarak guncellemeler yapilmis ve zamanla yeni servisler de eklenmistir.

DALnet, yalnizca kendisinde olan servisleriyle,buyuk aglardan biri olmak icin cok uzun bir yol kat etmistir. Oncelikli olarak her zaman 'kullanicilarin yonetim kabiliyeti' uzerinde calisilmistir. Bu ideoloji ihtiyaci olan online veya offline kullanicilarin kullanabilecegi yardim dosyalarin gelismesinin onunu acmistir; (mailing listeleri, kanallar, websiteleri ve dokumanlar).

DALnet'in varligi diger insanlarin iyi niyetine baglidir.Kullanilan her server ayrica Internet birligine bir bagistir.Tum DALnet ekliperi zamanini nete ve kullanicilara adamis gonullulerdir.

DALnet'in gelecegi bu gonullulere ve temel kullanicilara baglidir.Inaniyoruz ki daha bircok guzel seyler gelmekte ve bunlari paylasirken sizleri online gormek isteriz. DALnet ile uctugunuz icin tesekkurler!

Büyüme Tablosu


Gun Ay Yil Kullanici SayisiServer Sayisi
Temmuz 1994 25 2-4
Subat 1995 100 5
Kasim 1995 1,000 7
Haziran 1996 5,000 8
Aralik 1996 10,000 12
Temmuz 1997 15,000 20
26 Ekim 1997 20,000 30
8 Agustos 1998 30,000 35
19 Agustos 1998 40,000 Sabit
Ekim 1999 50,000 Sabit
1 Ocak 2000 60,000 Sabit
14 Ekim 2000 70,000 Sabit
2 Aralik 2000 80,000 Sabit
Temmuz 2001 90,000 Sabit
Ocak 2002 100,000 Sabit
Haziran 2002 140,000 Sabit
Ekim 2002 95,000 Sabit
Mart 2003 20,000 Sabit
Temmuz 2003 30,000 Sabit
Aralik 2003 35,000 Sabit
Subat 2004 40,000 Sabit
Aralik 2006 30,000 41


Ekim 2002 ile Mart 2003 tarihleri arasindaki kullanici sayilarinin azalmasi, aga karsi yapilan DDOS saldirilari nedeniyle olmustur.Daha sonralari ise DALnet, popularitesini kaybetmeyip, kullanicilar yavas avas geri donmuslerdir.


Yapısal Düzen


DALnet'in yapisal duzeni iki temel uzerine kuruludur. Kaos zamanindaki isbirligi ve sorumluluk zinciri.

DALnet ekiplerinde yer alan herkes gonulludur.Bu sorumluluklar kendilerine baskalari tarafindan verilir ve bir karisiklik halinde dahi gorevini zevkle yerine getirmesi onemlidir.Hicbir DALnet ekibi, keyif almadigi bir isi yapmaz.

Bu "kaos," DALnet'te bir organizasyon eksikligi oldugu anlamina gelmez. Dalnet'in isleyisi cesitli takimlar etrafinda devirdaym eder ve sorumluluk zincirinin olmasinin amacida, her DALnet uyesinin bagli oldugu ustun oldugu sorumlulugu ve yukumlulugu desteklemektir.

Inanilanin askine, DALnet'te birden fazla komuta zinciri vardir.Asagida bunlara kisa bir bakis vardir.

Ana Duzen

IRC Operatorleri

Kanallar

Yardim Kanallari


Ana Düzen


Ana Duzen, ayni anda yerlerinde kalirken, hem de isbirligi icerisinde calisan, uc ayri pozisyondan olusmaktadir.Gorevleri, DALnet'in yapisini ve sistematigini korumaktir.

AOB (Administrative Oversight Board - Icra Konseyi)

DNO (Şebeke operasyonları direktörü)

Ana duzen daha sonra icinde 3 kola ayrilmaktadir: Serverler, DALnet Servisleri ve Kullanici Servisleri.

Serverler, server yoneticileri ve kadrosunda bulunan IRC Operatorleri tarafindan calistirilmaktadir.Oncelikli gorevleri, serverlerin aga bagli kalmalarini ve bir duzen icinde calismalarini saglamaktir.Her server yoneticisi, serverlerinin duzenli gidisatindan ve dahili yonetiminden sorumludur.

DALnet takimlari, kullanicilari ve agin gereksinimlerini yerine getirmek icin yaratilmistir.

Her ekibin, kendi performansindan ve etkinliginden sorumlu olan bir takim lideri vardir.Bazi takimlar digerlerine gore daha cok ayrintiya inmektedir bu yuzden onlarinda kendi takim lideri olan alt takimlari vardir.Bu alt takimlar ana takimlara cevap verirken, onlarda AOB'ye veya COO'ya cevap vermekle sorumludurlar.


* Alıntı *